Τρίτη 13 Μαΐου 2008

Καταναλωτισμός + Αντικαταναλωτισμός= Καταναλωτισμός+


Πολλοί από εμάς βαυκαλιζόμαστε ότι είμαστε αντίθετοι στο καταναλωτικό μοντέλο ζωής και προσπαθούμε να υιοθετήσουμε εναλλακτικά μοντέλα. Έχουμε όμως σκεφτεί αν στη ουσία όχι μόνο δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από το καταναλωτικό καλούπι αλλά στην ουσία το τροφοδοτούμε με επιπλέον καύσιμα;

Ας καθίσουμε να σκεφτούμε τα διάφορα εναλλακτικά κινήματα και τι 'χτυπήματα' επέφεραν στο καταναλωτισμό. Η τάση πχ για ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής οδηγεί σε να μοντέλο ζωής που τροφοδότησε και τροφοδοτείται από συγκεκριμένες βιομηχανίες. Τα διάφορα κινήματα ενάντια στη εκμετάλλευση εργατικού δυναμικού στο Τρίτο Κόσμο, όπως το Fair Trade, βοηθάνε μεν ως προς την εκμετάλλευση αλλά δημιουργούν μια επιπλέον αγορά που γρασάρει το υπάρχον καταναλωτικό μοντέλο. Η τάση για βιολογικά προϊόντα, οικολογικά ρούχα δε μπορεί παρά να λειτουργήσει μέσα στο κατεστημένο μοντέλο της αγοράς.

Όπως πολύ εύστοχα έχουν παρατηρήσει στο βιβλίο τους 'Rebel Sell' οι Joseph Heath και Andrew Potter, η γνωστή Naomi Klein του 'No Logo' -της βίβλου του αντικαταναλωτικού κινήματος- αποφασίζοντας να μετακομίσει σε μια εργατική περιοχή του Τορόντο και να μείνει σε κάποια διαμορφωμένη σοφίτα σε πρώην εργοστάσιο δημιούργησε σιγά-σιγά μια καινούργια τάση με αποτέλεσμα οι τιμές να εκτιναχθούν στα ύψη και οι μεσίτες να κάνουν χρυσές δουλειές. Η δε Naomi βλέποντας ότι η περιοχή έχασε την αυθεντικότητά της αποφάσισε να μετακομίσει ξανά!!

Το παράδοξο βέβαια βρίσκεται στο γεγονός ότι όλα αυτά τα εναλλακτικά κινήματα ανοίγουν το δρόμο για τη δημιουργία καινούργιων αγορών που κάποια στιγμή φθάνουν στον κορεσμό οπότε ξαναρχίζει το ψάξιμο και φτου απ' την αρχή. Αυτό βέβαια χαροποιεί ιδιαίτερα τις βιομηχανίες και οι διάφοροι επενδυτές τρίβουν τα χέρια τους για τις δωρεάν ιδέες που τους παρέχονται από τους απανταχού εναλλακτικούς.


2 σχόλια:

cynical είπε...

Γειά σου Πάνο. Και η οικολογία και τα βιολογικά και η εναλλακτικη ιατρική και θεραπίες έχουν δημιουργησει παράλληλη αγορά, καταναλώνονται υπηρεσιες και προιόντα με το ιδιο πνευμα όπως και τα "συμβατικά" και ο τζιρος τρελλός.
Δεν εκπλήσσομαι. Δεν είναι το προιον που σε κανει εναλλακτικό.

Panos είπε...

Έτσι είναι. Το να αλλάξεις τρόπο σκέψης είναι το πιο δύσκολο.